Nadwaga – Co to? Objawy i przyczyny nadwagi.

Od kilkudziesięciu lat stale wzrasta liczba osób w społeczeństwie, cierpiących na nadwagę. Coraz częściej problem nadmiernej tkanki tłuszczowej dotyczy osób młodych, także dzieci. Nadwaga i otyłość nazwane zostały przez WHO chorobami cywilizacyjnymi XXI wieku i szacuje się, że aktualnie z nadprogramowymi kilogramami zmaga się ok. 1,5 mld ludności całego świata. Niepokojące są dane z raportu The International Obesity Task Force, które pokazują, że w samej Europie co piąte dziecko cierpi na nadwagę lub otyłość, a każdego roku rozpoznaje się ok. 400 tys. nowych zachorowań. I są to jedynie dane statyczne, a przecież można sobie wyobrazić, jak wiele przypadków jest niezdiagnozowanych.

Dla wielu osób problem nadwagi u osób dorosłych i dzieci wydaje się niepozorny. Tymczasem nadmierna masa ciała wiąże się z wieloma konsekwencjami. Nie tylko sama nadwaga bardzo często prowadzi do otyłości, będącej chorobą przewlekłą, ale też sprzyja rozwojowi innych chorób, takich jak choroby układu krążenia, cukrzyca czy problemy ze stawami. Warto zapoznać się z tym, jakie nawyki prowadzą do nadmiernego gromadzenia się tkanki tłuszczowej oraz dowiedzieć się, co można robić, aby zapobiec tyciu. Profilaktyka zawsze jest lepsza od leczenia, jednak wszystkie osoby, zmagające się z nadwagą, powinny zdawać sobie sprawę, czym grozi taki stan rzeczy i jakie są metody leczenia tej choroby.

Nadwaga – co to jest?

Nadwaga to stan, w którym tkanka tłuszczowa została nagromadzona w nadmiarze, w stosunku do ilości potrzebnej organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Błędnym jest przekonanie, że obecność jakiejkolwiek tkanki tłuszczowej jest nieprawidłowa, gdyż pełni ona w naszym ciele ważne funkcje, między innymi:

  • magazynuje zapasy energii, kiedy do organizmu trafia nadmiar substancji odżywczych;
  • jest termoizolatorem, pomaga regulować ciepłotę ciała;
  • ma wpływ na utrzymanie prawidłowej odporności;
  • wpływa na insulinooporność.

Każdemu z nas zdarzają się obfite posiłki i czasem organizm otrzymuje więcej składników odżywczych i kalorii, niż wynika to z jego zapotrzebowania. W takiej sytuacji te substancje, które nie mogą być wykorzystane, zostają wydalone np. wraz z moczem lub zaczynają się gromadzić w tkankach w postaci tkanki tłuszczowej. Jeżeli do takich sytuacji dochodzi nagminnie, ilość nagromadzonego tłuszczu rośnie, a organizm nie ma czasu zużyć go jako energii i masa ciała się zwiększa, co prowadzi do nadwagi. Już w tym przypadku zaczyna dochodzić do niekorzystnych zmian metabolicznych. Tymczasem, jeżeli nie zaczniemy działać odpowiednio szybko i nie zmienimy nawyków, aby zwalczyć nadmiar kilogramów, istnieje duże ryzyko rozwoju otyłości, która wiąże się już z wieloma problemami zdrowotnymi.

Jakie są najczęstsze przyczyny nadwagi?

Fakt, że nadwaga diagnozowana jest u coraz większej części społeczeństwa, w tym także u dzieci, wynika głównie ze zmiany nawyków i trybu życia. Coraz więcej osób stawia na zbyt szybkie tempo, w wielu krajach Europy praca staje się głównym elementem każdego dnia, przez co nie tylko nie mamy czasu na ćwiczenia fizyczne, ale wielokrotnie wybieramy także tzw. gotowce, czyli jedzenie słabej jakości. Głównym powodem nagromadzenia się tkanki tłuszczowej jest nieodpowiedni stosunek, uwzględniający spożywane kalorie i masę ciała. Oznacza to po prostu jedzenie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Wiąże się to głównie z tym, że większość przekąsek, które spożywamy między posiłkami, ma dużą wartość kaloryczną, przy czym zaspokaja głód tylko na chwilę. Tak dzieje się przede wszystkim ze słodyczami, charakteryzującymi się sporą zawartością cukru, który szybko się trawi, a więc po krótkim czasie znów jesteśmy głodni.

Przeczytaj również:  Tkanka tłuszczowa - co to? Jak się pozbyć tkanki tłuszczowej?

Oczywiście przyczyny nadwagi mogą wynikać także z innych czynników, niż nieodpowiednia dieta i brak ruchu. Nadmierne gromadzenie się tłuszczu w tkankach może być spowodowane niektórymi schorzeniami, np. problemami hormonalnymi, cukrzycą, spożywaniem niektórych leków, a nawet uwarunkowaniami genetycznymi.

Brak ruchu

W dzisiejszych czasach praca biurowa, często zdalna, stała się czymś normalnym. Internet rozwinął mnogość możliwości osobom, które widzą potencjał na zarabianie bez wychodzenia z domu. Wiąże się to często jednak także z siedzącym trybem życia. Spędzanie większej części dnia przed komputerem nie jest zdrowe dla fizyczności. Nie oznacza to oczywiście, że trzeba zmienić pracę na fizyczną. Chcą uniknąć nadwagi, warto jednak zaplanować sobie czas na treningi oraz spacery. Może to być kilkunastominutowe cardio w przerwie w pracy, spacer do domu z biura czy też wyjście po zakupy (pieszo, nie samochodem). Problem polega na tym, że większość ludzi uważa, że nie ma na to czasu. Praca, zajmowanie się dziećmi, przygotowywanie posiłków, wszystko to zabiera nam cenne minuty i nawet się nie obejrzymy, kiedy zapada wieczór. A wieczory często spędza się przed telewizorem, zagryzając piwo niezdrowymi przekąskami. Brak ruchu to jedna z najczęstszych przyczyn nadwagi. Warto zapoznać się z zasadami zdrowej aktywności fizycznej i znaleźć czas choćby na kilkunastominutowe treningi kilka razy w tygodniu oraz regularne spacery. Wysiłek fizyczny wpłynie na lepsze trawienie i utlenienie tkanek, a sam w sobie pozwoli także spalić nadmiar kalorii. Systematyczna aktywność fizyczna stanowi najlepszą metodę profilaktyki nadwagi i otyłości.

Nieprawidłowa dieta – przejadanie się

Nadmierna tkanka tłuszczowa tworzy się wtedy, gdy przyjmujemy ilość kalorii wyższą, niż wynosi to nasze zapotrzebowanie. Organizm, który nie jest w stanie spalić nadmiaru energii, rozpoczyna magazynowanie jej w tkankach, co wiąże się ze zwiększeniem masy ciała. Dlaczego przejadanie się stało się tak powszechnym problemem? Związane jest to, jak już wcześniej wspomnieliśmy, ze złym trybem życia. Spożywanie kalorycznych przekąsek, które nie zaspokajają głodu, może prowadzić do tego, że choć zjemy niewiele ilościowo, tak naprawdę spożywamy nadmiar kalorii. Zaspokajanie głodu fast-foodami i gotowymi produktami z dużą zawartością niezdrowych tłuszczów i cukrów, to pierwszy krok do rozwoju nadwagi i związanych z nią chorób. To właśnie dlatego żywienie jest tak ważne. Wdrażając do jadłospisu więcej warzyw, owoców i produktów zbożowych, stawiamy na większą podaż witamin i minerałów, ale także błonnika, który zapewnia sytość na dłużej, a jednocześnie reguluje przemianę materii. Dobrze przyswajalne białko również sprzyja dłuższemu uczuciu sytości, ponieważ proteiny i zawarte w nich aminokwasy długo się trawią. Osoby, które nie wiedzą, jak prawidłowo się odżywiać, mogą poprosić o pomoc dietetyka, a jeżeli nie mają czasu na gotowanie, skorzystać z cateringu dietetycznego. Pamiętajmy, że hasło “jesteś tym, co jesz”, zawiera w sobie wiele prawdy, a więc chcąc zadbać o swoje zdrowie, w pierwszej kolejności musimy postawić na odpowiednie żywienie.

Czynniki psychologiczne, sprzyjające nadwadze

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że przybieranie na wadze może być związane ze stanem psychicznym. Jednym z czynników jest stres, sprzyjający nadprodukcji kortyzolu, który może wpływać na zwiększenie uczucia głodu. Często słyszy się o czymś takim, jak “zajadanie stresu”. Wiele osób, nie potrafiąc poradzić sobie z nadmiarem napięcia nerwowego, sięga po jedzenie, często stawiając na niezdrowe produkty. W takich sytuacjach wielokrotnie jemy nadprogramowe ilości kalorii, co prowadzi do wzrostu masy ciała i związanej z tym nadwagi. Wzrost kilogramów powodować mogą także różnego rodzaju zaburzenia psychiczne.

Czynniki biologiczne i stosowanie niektórych leków

Nadwaga czasem może być związana z określonymi schorzeniami. Sprzyjają jej takie choroby jak:

  • uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego;
  • zaburzenia podwzgórza;
  • zaburzenia hormonalne, np. zespół Cushinga, niedobór hormonu wzrostu, niedoczynność tarczycy, zespół policystycznych jajników.
Przeczytaj również:  Apetiblock – Opinie oraz efekty i cena. Gdzie kupić?

W niektórych przypadkach nie tyle sama choroba, co jej leczenie może powodować zwiększone osadzanie się tkanki tłuszczowej. Na tzw. otyłość polekową mają wpływ między innymi sterydy, niektóre leki przeciwalergiczne, antydepresyjne, antypsychotyczne, anksjolityczne, niektóre beta-blokery.

W sytuacji, gdy przyczyną jest choroba lub terapia, trudno jest z otyłością walczyć, jednak w dalszym ciągu warto skupić się na redukcji objawów, a stosując zdrową dietę i dozwoloną aktywność fizyczną, w pewnym stopniu możemy obniżyć masę ciała do poziomu, który nie będzie tak szkodliwy dla organizmu. Przy chorobach i zażywaniu leków, walka z nadwagą powinna odbywać się pod kontrolą lekarza i dietetyka.

Czynniki środowiskowe

Rozwój przemysłu i postęp techniczny sprawiły, że tryb życia człowieka stał się mniej aktywny. Aktualnie praktycznie każdy ma samochód lub może skorzystać z transportu publicznego w dane miejsce. Łączy się to z siedzącym trybem życia, związanym z pracą przy komputerach i rozwojem maszyn przemysłowych, które coraz częściej sterowane są z jednego stanowiska. Czynniki środowiskowe dzisiejszego świata doprowadziły do naturalnego zmniejszenia aktywności fizycznej. O ile w przeszłości większość osób miała nieco ruchu w drodze do pracy lub też na stanowisku, aktualnie coraz częściej na miejsce dociera się samochodem, a następnie wykonuje obowiązki w pozycji siedzącej. Nastąpiły również zmiany w odżywianiu. Choć pewne normy, dotyczące żywienia stały się bardziej restrykcyjne, to jednak szeroki dostęp do żywności wysokokalorycznej sprawił, że nawyki żywieniowe znacznie się pogorszyły. Zwiększone tempo życia, dążenie do doskonałości związane jest także z zaburzeniem rytmu posiłków, który niekorzystnie wpływa na zdolności metaboliczne organizmu i może przyczynić się do zaburzeń trawienia. I choć aspekty te sprzyjają rozwojowi nadwagi, wciąż wynika ona w głównej mierze z nadwyżki kalorycznej i to na to trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę.

Skutki nadwagi, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia

Nadwaga to jeszcze nie otyłość, ale stanowi pierwszy krok ku tej przewlekłej, niebezpiecznej chorobie. Już na poziomie tego schorzenia zwiększa się ryzyko wystąpienia różnych schorzeń, które mogą zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Nadwaga stopniowo prowadzi do:

  • ograniczenia aktywności fizycznej, a co za tym idzie zmniejszenia ruchomości stawów;
  • spadku witalności;
  • problemów psychicznych, związanych ze złą samooceną.

Nadwaga w dużym stopniu zwiększa ryzyko wystąpienia takich chorób jak:

  • miażdżyca;
  • choroba niedokrwienna serca;
  • nadciśnienie;
  • żylaki.

Dodatkowo może doprowadzić do stłuszczenia narządów, takich jak wątroba czy nerki, zaburzając ich funkcjonowanie.

Według specjalistów z WHO u osób z nadwagą i otyłością trzykrotnie częściej występuje cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia (wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi), kamica pęcherzyka żółciowego, bezdech senny. Dużo częściej dochodzi także do choroby niedokrwiennej serca i zawału. Zwiększa się też ryzyko zwyrodnienia i chorób stawów, ze względu na ich zwiększone obciążenie. Mogą pojawić się także zaburzenia narządów płciowych, np. zespół torbielowatości, a także problemy z płodnością.

Nadwaga u dzieci – czy jest groźna?

Stan nadprogramowej masy ciała zagraża nie tylko zdrowiu osób dorosłych, Fakt, że coraz częściej mamy do czynienia z nadwagą u dzieci jest bardzo niepokojący. Młoda osoba, u której rozwinął się nadmiar tkanki tłuszczowej, powinna zmienić tryb życia jak najszybciej, a od jej opiekunów zależy, aby wprowadzać zdrowsze nawyki. Warto wiedzieć, że u osób, które mają nadwagę w okresie dzieciństwa, występuje zwiększone ryzyko otyłości w wieku późniejszym, a z tym, jak wspomnieliśmy wcześniej, wiąże się narażenie na dodatkowe choroby, często przewlekłe, które nie tylko zaburzają komfort życia, ale też mogą skrócić jego długość. Co więcej, nadwaga u dzieci wpływa niekorzystnie na rozwój układu kostno-stawowego. Nadmierna masa ciała może doprowadzić także do pogorszenia samooceny i związanych z tym trudności w szkole i relacjach z rówieśnikami.

Przeczytaj również:  Keto Bullet kawa – opinie, skład, cena, gdzie kupić?

Rodzice powinni starać się zrobić wszystko, aby nie dopuścić do pojawienia się nadwagi u dzieci. Zazwyczaj wymaga to zmiany trybu życia u wszystkich domowników. Takie postępowanie jest dobre, gdyż pozwala na naukę dobrych zwyczajów, które mogą zostać u dziecka rozwinięte i stać się czymś oczywistym, dzięki czemu uniknie ono nadwagi i otyłości w dorosłości.

Jak można walczyć z nadwagą?

Walka z nadwagą nie jest łatwa, dlatego najlepszym sposobem na uniknięcie problemu, jest profilaktyka. Warto zadbać o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej i połączyć ją ze zdrową zbilansowaną dietą, pełną wartości odżywczych. Pamiętajmy, że do nagromadzenia się tkanki tłuszczowej dochodzi przede wszystkim w wyniku nadmiernego spożywania kalorii. Korzystanie ze specjalnego kalkulatora kalorii może stanowić dobre ułatwienie dla tych, którzy chcą zacząć kontrolować to, co jedzą. Aby uniknąć gwałtownych napadów głodu, należy postawić na żywienie zbilansowane, czyli pełnowartościowe. Niektóre ważne składniki pomagają utrzymać sytość na długi czas, a wtedy czujemy się najedzeni przy podaży mniejszej dawki kalorii.

Jeżeli jednak już zmagamy się z nadwagą, pierwszym krokiem do jej zwalczenia jest ustalenie przyczyny problemu. W przypadku, gdy nadmierne kilogramy są skutkiem rozwoju jakiejś choroby, próby odchudzania nie powinny być podejmowane samodzielnie. Ważny jest tutaj zarówno kontakt z lekarzem, jak i dietetykiem, którzy wspólnie powinni ustalić program działania i dostosować odpowiednią dietę. W miarę możliwości lekarz może zalecić także systematyczne treningi.

Walka z nadwagą opiera się zazwyczaj głównie na diecie. Należy zrezygnować z niezdrowych potraw wysokokalorycznych, typu fast-food, zastępując je większą ilością świeżych warzyw i owoców. Stawiając na ważne dla zdrowia witaminy i minerały, sprzyjamy poprawie ogólnego samopoczucia, ale możemy też stymulować do działania metabolizm, dzięki czemu procesy odchudzania będą przebiegać sprawniej. Nie zaleca się prowadzenia diet restrykcyjnych. Choć wydają się one atrakcyjne, mogą przynieść więcej szkody, niż pożytku. Takie postępowanie skutkuje często efektem jojo, a dodatkowo może doprowadzić do spowolnienia metabolizmu i w rezultacie dodatkowego wzrostu masy ciała po zakończeniu diety. Dobrą opcją wspomagającą walkę z nadwagą są też naturalne suplementy diety, zawierające takie substancje jak: ekstrakt z czarnego pieprzu, cynamon, imbir, pieprz cayenne oraz inne sprawdzone składniki, które sprzyjają termogenezie i wpływają korzystnie na przemianę materii oraz wydajność organizmu. Takie preparaty, połączone z dietą i treningami, mogą przyspieszy efekty utraty wagi.


Ranking produktów na Odchudzanie - Czerwiec 2023 r.

Czym są tabletki na odchudzanie oraz analiza.

Ostatnia aktualizacja rankingu: 28.03.2024

Nadwaga – podsumowanie

Nadwaga to choroba, która coraz częściej jest diagnozowana zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Jest to niepokojące, ponieważ taki stan wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju groźnych chorób. Warto poznać potencjalne przyczyny nadmiernego wzrostu masy ciała i dowiedzieć się, jak wygląda profilaktyka tego schorzenia oraz w jaki sposób można skutecznie walczyć z nadwagą.

Alicja Król

✓ Zweryfikowany
Alicja Król

Absolwentka medycyny w zawodzie dietetyki. Dietetyka i zdrowe jedzenie nie jest mi obce. Trening personalny w temacie odchudzania i układania jadłospisów to jest to co lubię. Publikuję aktualne recenzje i opinie opublikowane na różnych forum i portalach społecznościowych.

Autorem artykułu jest Alicja Król

Absolwentka medycyny w zawodzie dietetyki. Dietetyka i zdrowe jedzenie nie jest mi obce. Trening personalny w temacie odchudzania i układania jadłospisów to jest to co lubię. Publikuję aktualne recenzje i opinie opublikowane na różnych forum i portalach społecznościowych.

✓ Zweryfikowany

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *