Superfoods – co to? Czy warto stosować superfoods?

W ostatnich latach coraz częściej słyszy się o terminie „superfoods”, przewijającym się w kontekście zdrowego lub ekologicznego żywienia. Produkty superfoods znajdujemy w sklepach, oferujących zdrową żywność, a więc z pewnością większość z nas zakłada, że są to produkty spożywcze, charakteryzujące się wysoką wartością odżywczą.

Wielu dietetyków zaleca włączenie do menu produktów superfoods. Jeżeli chcemy to zrobić, warto bliżej przyjrzeć się pojęciu i sprawdzić, skąd wzięło się to hasło i jakie elementy diety zaliczane są do tak zwanej superżywności.

Superfoods – skąd to się wzięło?

Określenie „superfood” lub „superfoods”, jak słyszy się częściej, do obiegu wprowadzone zostało już ponad 20 lat temu, bo w 1998 roku. Po raz pierwszy nazwy tej użył Aaron Moss, który opisywał dla magazynu „Nature Nutrition” żywność organiczną, cechującą się tym, że wykazuje zdrowe działanie na organizm człowieka, wspomagając jego kondycję i usprawniając procesy oczyszczania z toksyn.

Najprościej mówiąc, „superfood” to po prostu superżywność, czyli produkty spożywcze, wyróżniające się dużą zawartością witamin i minerałów, które mogą korzystnie wpływać na organizm człowieka. Wiele produktów superfoods charakteryzuje się także niskim poziomem przetworzenia oraz brakiem sztucznych dodatków i słodzików.

Superfoods, czyli co? Jakie produkty zaliczamy do tej kategorii?

W sklepach ze zdrową żywnością znajdziemy wiele różnych produktów spożywczych, oznaczonych mianem „superfoods”. W ich gronie znajdziemy między innym najzdrowsze produkty roślinne, pochodzące z całego świata, ale także pospolite owoce i warzywa, grzyby czy nasiona. Do superżywności zaliczamy także owoce egzotyczne, takie jak jagody goi, aloes, nasiona chia, algi. Chcąc ogarnąć cały termin „superfoods” bardzo trudno jest skupić się jedynie na jednej grupie produktów, gdyż jest ich naprawdę mnóstwo. Co więcej, producenci tego typu żywności często tworzą różnorodne mieszanki, składające się z kilku rodzajów superżywności, tym samym produkując żywność o ciekawym smaku i przeznaczeniu.

Superfoods – zastosowanie

Produkty zaliczane do superfoods mogą być stosowane w codziennej diecie, w celu uzupełnienia niedoborów dietetycznych oraz dostarczenia organizmowi sporej dawki witamin, minerałów i antyoksydantów, które pomogą utrzymać mu dobrą kondycję i zdrowy wygląd. To, co jemy, ma duże odzwierciedlenie nie tylko w wyglądzie naszej sylwetki, ale także w ogólnym samopoczuciu. Bardzo ważnym składnikiem zbilansowanej diety są antyoksydanty, które wstrzymują szkodliwe działanie wolnych rodników, odpowiedzialnych za rozwój stresu oksydacyjnego oraz starzenie się organizmu.

Stosując dietę bogatą w superfoods, dbamy o to, aby nie zabrakło nam wartości odżywczych, dzięki którym wspomagamy funkcjonowanie wielu układów w naszym ciele. Dostarczając naszemu organizmowi różnych witamin i minerałów, wspomagamy funkcjonowanie układu odpornościowego, układu nerwowego czy układu sercowo-naczyniowego. Wszystko to wpływa na jakość naszego życia, umożliwiając skuteczniejszą kontrolę stresu, poprawiając skupienie i zdolności poznawcze, redukując podatność na infekcje, czy też chroniąc przed różnymi chorobami. Warto wiedzieć, jakie produkty wchodzą w skład superfoods oraz poznać właściwości, jakimi charakteryzują się poszczególne z nich.

Zielony jęczmień

Jest to jeden z najpopularniejszych superfoods, dostępny zazwyczaj w formie proszku lub trawy jęczmiennej. Produkt ten wyróżnia się dużą zawartością przeciwutleniaczy, a także wykazuje właściwości przeciwzapalne, a według niektórych badań, posiada także potencjał antynowotworowy. W zielonym jęczmieniu znajdziemy spore ilości witaminy C, witamin z grupy B, beta-karotenu, a także witaminy E. Substancja ta jest także źródłem składników mineralnych, takich jak: wapń, magnez, cynk, czy żelazo. Chlorofil nadaje zielonemu jęczmieniowi jego barwę, a zawartość błonnika sprzyja regulowaniu układu działania układu trawiennego.

Komosa ryżowa i amarantus

Składniki te nazywane są zbożami rzekomymi. Są to rośliny, które, pomimo tego, że nie nalezą do grupy traw, wytwarzają nasiona podobne do ziaren zbóż, bogate w skrobię. Zawierają sporą ilość węglowodanów, ale nie mają w sobie glutenu. Znajdziemy w nich także dużą dawkę dobrze przyswajalnego białka oraz wielo i jedno-nianasycone kwasy tłuszczowe. Wśród składników mineralnych zawartych w tych substancjach, wyróżniamy: wapń, magnez, fosfor, potas, witaminy z grupy B, witaminę E. Są to produkty, które dzięki dużej zawartości błonnika dobrze działają na pracę jelit. Komosa ryżowa i amarantus mogą służyć jako dobre paliwo do działania i stanowią ciekawą alternatywę dla pszenicy, ryżu czy jęczmienia.

Jagody acai i jagody goji

Są to egzotyczne owoce, charakteryzujące się dużą wartością odżywczą. Znajdziemy w nich między innymi karotenoidy (beta-karoten, zeaksantynę), białko, nienasycone kwasy tłuszczowe, flawonoidy (kwercetyna, resweratol), witaminę C, witaminy z grupy B, fosfor, magnez, miedź, żelazo, kwasy organiczne, cynk, miedź, selen. Dodatkowo, w jagodach goji znajduje się substancja o nazwie LBP. Jest to kompleks polisacharydów, wyróżniający się właściwościami przeciwutleniającymi, wzmacniającymi odporność i antynowotworowymi. Jagody goji sprzyjają także obniżeniu poziomu cholesterolu i trójglicerydów, a także wpływają korzystnie na poziom glukozy we krwi. Zarówno jagody acai, jak i jagody goji zawierają sporo błonnika.

Natka pietruszki

Jest to popularny dodatek do zup czy sałatek, który znajdzie się w większości polskich kuchni. Kto by pomyślał, że ta niepozorna roślina charakteryzuje się wieloma właściwościami odżywczymi. Już 1 łyżka natki pietruszki (najlepiej świeżej) wystarczy na pokrycie dziennego zapotrzebowania na witaminę C. W jej składzie znajdziemy także inne witaminy i minerały, między innymi: witaminę K, witaminy z grupy B, wapń, magnez, kwas foliowy, błonnik. W natce pietruszki znajduje się duża ilość flawonoidów i chlorofilu, które wykazują działanie antyoksydacyjne. Natka pietruszki uważana jest za produkt uniwersalny, który można wykorzystać do wielu dań: zup, sosów, sałatek, potraw z ryżu czy kaszy.

Żurawina

Ten niepozorny, ale bardzo smaczny owoc charakteryzuje się także na tyle dużą wartością odżywczą, że można nadać mu miano superfood. Żurawina wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i często wybierana jest przez osoby, zmagające się z problemami, związanymi z układem moczowym lub układem pokarmowym. Wśród związków odżywczych zawartych w tym składniku wyróżniamy: witaminę C, beta-karoten i flawonoidy. Żurawina to kolejny wielofunkcyjny produkt, sprawdzający się zarówno jako dodatek do słodkich deserów, jak i sosów czy mięsa.

Dynia

W Polsce dynia staje się coraz bardziej popularna. I bardzo dobrze, ponieważ jest to warzywo o wielu właściwościach zdrowotnych. W jej składzie znajdziemy między innymi witaminę A, witaminę C, błonnik, karotenoidy i inne składniki mineralne. Może wspierać odporność organizmu oraz walkę z chorobami serca. Świetnie sprawdza się do przygotowania zupy lub puree, a suszone pestki dyni mogą być zdrowym dodatkiem do musli, sosów czy wypieków.

Chlorella

Jest to słodkowodna, zielona alga, bogata w składniki odżywcze. W swoim składzie zawiera między innymi witaminę A, witaminę C czy witaminy z grupy B. Chlorella znana jest przede wszystkim ze swoich właściwości, oczyszczających organizm. Składnik ten występuje często w formie sproszkowanej i może stanowić dodatek do jogurtu lub musli.

Czystek

To popularne zioło charakteryzuje się wysoką zawartością polifenoli. Czystek znany jest z tego, że ma działanie antyoksydacyjne, a więc wspomaga walkę z wolnymi rodnikami, a wraz z tym i ze stresem oksydacyjnym. Szacuje się, że czystek sprawdza się w profilaktyce niektórych chorób, takich jak choroby serca, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Zioło to wpływa również na poprawę odporności.

Nasiona chia

Są to nasiona rośliny, znanej pod nazwą szałwia hiszpańska. W ich składzie znajdziemy dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3, głównie kwasu alfa-linolowego, wykazującego działanie przeciwzapalne i sprzyjającego profilaktyce chorób serca. W nasionach chia znajdziemy także sporo białka oraz błonnika. Ze względu na właściwości nasion do pęcznienia i nabierania żelowej treści pod wpływem wilgoci, świetnie sprawdzają się jako dodatek do jogurtów wypieków i różnych fit deserów.

Siemię lniane i olej lniany

Stanowią bogate źródło kwasów tłuszczowych omega-3, także kwasu alfa-linolowego. Znajdziemy w nich także wiele witamin, przede wszystkim witaminę E, która jest świetnym antyoksydantem, ale także obniżające poziom cholesterolu sterole roślinne i minerały (magnez, cynk czy żelazo). Siemię lniane znane jest także z obecności substancji śluzowych, które mogą ochraniać błonę śluzową przewodu pokarmowego. Zawartość błonnika sprawia, że sprzyjają lepszej perystaltyce jelit. Dodatkowo składniki te mają korzystny wpływ na cerę, działają przeciwzapalnie i rozkurczowo, a także mogą zapobiegać zaparciom.

Najpopularniejsze superfoods w Polsce

Z pewnością wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że dość często spożywa produkty, które zaliczane są do superfoods w codziennej diecie. A to dlatego, że wiele produktów spożywczych, zaliczanych do tych, które uwielbiamy stosować w polskiej kuchni, również mogą być zaliczane do superżywności. Jakie to produkty?

Jarmuż

To jedno z popularnych warzyw kapustnych, które w naszej kuchni najczęściej stosowane jest w popularnych sałatkach, z dodatkiem sera feta lub mozzarelli, pomidorów, tuńczyka czy ziaren lub pestek. Mało osób zdaje sobie sprawę, że w tym niepozornym, zielonym warzywie znajdują się glukozynolany, znane z tego, że mogą hamować rozwój nowotworów. Jarmuż to także źródło karotenów, czyli barwników, między innymi ważnej dla utrzymania w dobrej kondycji narządu wzroku luteiny, a także beta-karotenu, wykazującego silne właściwości antyoksydacyjne. Warzywo to stanowi skarbnicę istotnej dla prawidłowej krzepliwości krwi witaminy K oraz witaminy C, która wykazuje wiele korzystnych funkcji dla organizmu i jest ważna między innymi dla utrzymania dobrej odporności. Dodatkowo w jarmużu znajdziemy magnez, potas cynk. Pomimo dużej wartości odżywczej, jarmuż powinien być stosowany w rozważnych ilościach, ponieważ zawiera także szczawiany i goitrogeny, czyli tzw. substancje antyodżywcze, które mogą hamować wchłanianie niektórych składników mineralnych.

Jagody

W sezonie możemy spotkać ich całe mnóstwo w lasach, dostępne są więc praktycznie za darmo. Te niewielkie, smaczne owoce to nie tylko pyszny dodatek do deserów, ale także skarbnica zdrowia. W jagodach znajduje się dużo antyoksydantów, wpływających na redukcję szkodliwego działania wolnych rodników, jak i antocyjanów, które odpowiedzialne są za barwę owoców, ale także wpływają korzystnie na stan naczyń krwionośnych. Jagody mogą obniżać ryzyko chorób serca, a substancje aktywne w nich zawarte wspomagają obniżenie poziomu cholesterolu. W jagodach znajdziemy takie składniki odżywcze jak:

  • mangan;
  • cynk;
  • selen;
  • witaminy z grupy B;
  • witamina C.

Ze względu na obecność garbników, jagody pomagają także w przypadku niektórych dolegliwości, związanych z układem pokarmowym, gdyż uszczelniają błony śluzowe żołądka i wpływają na spowolnienie ruchów perystaltycznych jelit, co może okazać się korzystne w przypadku biegunki.

Czosnek

Czosnek nie tylko świetnie sprawdza się do przyprawiania mięs i innych potraw. Nie na darmo składnik ten nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Duża zawartość flawonoidów, saponin, związków siarki, związków śluzowych, a także witamin i minerałów, takich jak wapń, magnez, kobalt czy chrom, sprawia, że czosnek świetnie sprawdza się w profilaktyce infekcji. Dodatkowo ten typ superżywności może hamować rozwój bakterii, a także wykazuje pewne działanie antynowotworowe, obniża ciśnienie, sprzyja trawieniu i zmniejsza lepkość krwi. Co więcej, jest tani i można go kupić praktycznie w każdym sklepie spożywczym. Czosnek sprawdzi się nie tylko na przeziębienie, ale również wtedy, gdy chcemy zapobiegać infekcjom i różnym chorobom.

Cebula

Jest to warzywo bogate w witaminę C oraz związki antyoksydacyjne, takie jak kwercetyna. W składzie cebuli znajdziemy mnóstwo związków mineralnych, takich jak:

  • potas;
  • magnez;
  • krzem;
  • cynk.

Cebula wykazuje działanie rozrzedzające krzew, ma właściwości grzybobójcze, może obniżać poziom złego cholesterolu, a podnosić tego dobrego. Cebula to produkt, który świetnie sprawdzi się jako dodatek do wielu dań.

Oczywiście produktów, które możemy zaliczyć do superfoods jest znacznie więcej. Wszystkie mają jednak tę samą cechę charakterystyczną, jaką jest duża wartość odżywcza i brak sztucznych substancji. Są to produkty, które wielu dietetyków zaleca w zbilansowanej diecie.

Dla kogo superfoods?

Jeżeli wiemy już, czym są superfoods, możemy zauważyć, iż produkty te mogą jeść praktycznie wszyscy. Oczywiście wyróżnić trzeba osoby na specjalnych dietach oraz z alergiami na niektóre produkty, ale chyba każda osoba może jeść przynajmniej kilka produktów, które wpasują się w definicję superżywności.

Ostrożność w przypadku diety, opartej na superfoods powinny zachować kobiety w ciąży i matki karmiące, jak również osoby z chorobami przewlekłymi. Nie oznacza to, że nie mogą one korzystać z bogactwa składników odżywczych i produktów naturalnych, chodzi bardziej o to, którą superżywność mogą wybierać, a jakiej powinny unikać.

U większości osób zaleca się wprowadzenie superfoods do codziennej diety. Produkty organiczne o wysokiej wartości odżywczej mogą stanowić ciekawe dodatki do wielu potraw, a dzięki temu, że jest ich tak dużo, umożliwią nam urozmaicenie diety, przy okazji pozwalając zadbać o własne zdrowie.


Ranking produktów na Odchudzanie - Czerwiec 2023 r.

Czym są tabletki na odchudzanie w tym analiza.

Ostatnia aktualizacja rankingu: 11.04.2024

 

Superfood na spadek energii i redukcję stresu

Niektóre superfoods mogą wspomóc redukcję stresu. Jednym z takich produktów jest ashwagandha, naturalny adaptogen, wspomagający redukcję kortyzolu, hormonu stresu. Innym produktem z superżywności, który warto wprowadzić do diety, jeżeli żyjemy w dużym stresie, jest różeniec górski. Roślina ta wzmacnia odporność organizmu na stres, a jednocześnie wykazuje wpływ na zwiększenie sprawności fizycznej oraz intelektualnej, może także sprzyjać walce z depresją, gdyż poprawia samopoczucie.

Superfoods, czyli superżywność – podsumowanie

Superfoods to produkty, które charakteryzują się wysoką wartością odżywczą, czyli zawierają sporo witamin, minerałów, makroskładników oraz innych związków, które mogą korzystnie wpływać na organizm człowieka. Pojęcie to ma już ponad 20 lat, choć w Polsce stało się popularne dopiero kilka lat temu. Wciąż jednak zyskuje na popularności, a w sklepach pojawia się coraz więcej produktów, oznaczonych mianem superżywności.

Ciekawe jest to, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że korzysta z superfoods na co dzień. Takie produkty, jak cebula, czosnek czy jagody, to naturalna żywność, zawierająca mnóstwo związków mineralnych, będąca jednocześnie tania i szeroko dostępna. Nieprawdą jest, że superfoods musi być drogie, jeżeli poznamy produkty, które wpisują się w to miano, znajdziemy ich dość dużo w pierwszym lepszym markecie czy sklepie warzywnym za całkiem rozsądną cenę. Na temat superfoods można napisać wiele, więcej szczegółów i właściwości można odszukać pod adresem https://www.health.harvard.edu/blog/10-superfoods-to-boost-a-healthy-diet-2018082914463 pod którym opublikowane są też badania i inne dane.

Alicja Król

✓ Zweryfikowany
Alicja Król

Absolwentka medycyny w zawodzie dietetyki. Dietetyka i zdrowe jedzenie nie jest mi obce. Trening personalny w temacie odchudzania i układania jadłospisów to jest to co lubię. Publikuję aktualne recenzje i opinie opublikowane na różnych forum i portalach społecznościowych.

Autorem artykułu jest Alicja Król

Absolwentka medycyny w zawodzie dietetyki. Dietetyka i zdrowe jedzenie nie jest mi obce. Trening personalny w temacie odchudzania i układania jadłospisów to jest to co lubię. Publikuję aktualne recenzje i opinie opublikowane na różnych forum i portalach społecznościowych.

✓ Zweryfikowany
Opublikowano w kategorii Diety

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *