Spirulina – Co to? Właściwości i skutki uboczne

Spirulina to handlowa nazwa zielonych alg, nazywana czasem także „superalgą” ze względu na bogaty skład pełen wartości odżywczych. Szacuje się, że nie ma drugiego takiego produktu spożywczego, który byłby bogatszy w witaminy i składniki mineralne, wpływające korzystnie na kondycję człowieka. W dzisiejszych czasach jest duży popyt na tę roślinę, ponieważ medycyna naturalna wraca do łask i coraz więcej osób stawia na to, co dała nam przyroda. Spirulina określana jest czasem także Mlekiem Matki Ziemi, ponieważ zawiera spore ilości cennego kwasu gamma-linolenowego (GLA). Warto wiedzieć, czym jest spirulina, jakie wykazuje właściwości, gdzie można ją kupić i kiedy warto ją stosować.

Spirulina – 600 kapsułek – Kup w sklepie

Spirulina – co to jest? Charakterystyka

Spirulina to szmaragdowozielona alga w kształcie spirali, charakteryzująca się mikroskopijną wielkością. Tak naprawdę spirulina to potoczna nazwa, pochodząca od dawnego rodzaju sinic, z których uzyskiwana jest biomasa lub wyciąg z biomasy. Spirulina to gramujemne, nietoksyczne, fotosyntezujące cyjanobakterie, które wyróżniają się strukturą wielokomórkową i nitkowatą. Pojedynczy organizm składa się z kilkumilimetrowych trychomów o helisowym kształcie. Spirulina znana jest z tego, że wykazuje wysoką odporność na czynniki środowiskowe. Można ją wyizolować np. z gleby, bagien, słodkich wód, źródeł gorących czy wód morskich. Algi te najczęściej występują w alkalicznym środowisku wodnym, przede wszystkim w rejonach Afryki, Azji, a także południowej i centralnej Ameryki.

Historia i pochodzenie

Spirulinę uprawiały już starożytne cywilizacje, które ceniły tę algę przede wszystkim ze względu na szerokie właściwości, wpływające na poprawę zdrowia i kondycji fizycznej. Aztekowie zbierali glony z jeziora Texcoco w Meksyku, a rdzenni mieszkańcy Czadu w Afryce spożywali tę algę w codziennej diecie, gdyż występowała ona powszechnie w czystych, niczym nieskażonych wodach jezior. Pierwsze udokumentowane informacje, dotyczące tej substancji pochodzą z 1940 roku, kiedy do francuski badacz, profesor Dangeard, podczas wycieczki w republice Czadu otrzymał ciekawe, zielone lokalne przekąski, nazywane Dihe. Specjał ten można było kupić na każdym bazarze. W czasach wojny przesył informacji był ograniczony, a to oznaczało, że pomimo tego, iż francuski naukowiec sporządził raport na temat tej potrawy, pozostał on bez echa. Dopiero 25 lat później belgijski botanik, podczas ekspedycji trans-sacharyjskiej, zainteresował się popularną zielono-niebieską substancją, która sprzedawana była jako „suche ciasteczka”. Przeprowadził analizę chemiczną tej przekąski, zgłębiając jej właściwości. Okazało się, że te lokalne przysmaki stanowią bogactwo substancji odżywczych, które mogą uzupełniać codzienną dietę w cenne witaminy i minerały. W tym samym czasie w Meksyku grupa francuskich badaczy wykonywała testy nad innym gatunkiem tej cudownej algi. To właśnie te badania nadały nazwę i formę spirulinie, jaka znana jest nam dzisiaj.

Spirulina – skład

Omawiana w tym artykule alga stanowi bogate źródło substancji odżywczych, dzięki którym znalazła się w grupie tzw. superfoods, czyli superżywności. Około 60-70% suchej masy spiruliny stanowią białka, co już samo w sobie kwalifikuje ją jako dobry produkt w diecie sportowców. Białka te są pełnowartościowe, a w swoim składzie zawierają niezbędne aminokwasy egzogenne, takie jak:

• leucynę;
• izoleucynę;
• walinę;
• lizynę;
• metioninę;
• treoninę;
• tryptofan;
• fenyloalaninę.

Zawartość tych aminokwasów stanowi ok. 47% wszystkich aminokwasów w spirulinie. Co ciekawe, zawarte w tej substancji białka nie posiadają celulozy w ścianie pokarmowej, dzięki czemu są one strawne w 80-90%.

Około 5-8% suchej masy spiruliny stanowią tłuszcze, w tym ok. 40% z nich to glikolipidy. Jedną z najważniejszych substancji odżywczych, znajdujących się w tej aldze jest niezwykle ważny, ale bardzo cenny kwas gamma-linolenowy. Obecne są także inne kwasy tłuszczowe, między innymi eikozapentaenowy, dokozaheksaenowy czy arachidonowy.

Jeżeli chodzi o węglowodany, w składzie spiruliny można wyróżnić wiele rodzajów. Jednymi z polisacharydów dobrze przyswajalnych przez człowieka są glukozamina, glikogen i ramnoza, niewywołujące stanu glikemii.

Opisując skład spiruliny, nie można zapomnieć o zawartych w niej witaminach i minerałach. Znajdziemy w niej między innymi:

• witaminy (A, C, E, B1, B2, B3, B6, B7 i B9);
• minerały (cynk, żelazo, magnez, sód, fosfor, wapń, jod);
• fitoskładniki (chlorofil, c-fikocyjanina, zeaksantyna i luteina).

Charakterystyczne dla spiruliny jest to, że zawarte w niej składniki odżywcze są łatwo przyswajalne przez organizm i pozwalają na szybkie uzupełnienie niedoborów witaminowych.

Spirulina – właściwości i zastosowanie

Wiele właściwości spiruliny zostało opisane na ramach różnego rodzaju czasopism naukowych. Alga ta w dalszym ciągu stanowi obiekt zainteresowania naukowców, którzy chcą odkryć jeszcze szersze działanie prozdrowotne tego produktu. Jak się okazuje, spirulina zaliczana jest do superfoods nie bez powodu. Wykazuje ona bowiem szereg korzystnych właściwości, które warto poznać, zwłaszcza jeżeli jesteśmy zainteresowani medycyną naturalną.

Według badaczy właściwości spiruliny mogą być stosowane w leczeniu chorób cywilizacyjnych, między innymi związanych z układem krążenia czy chorób metabolicznych. Szacuje się, że wspomniane cyjanobakterie przyjmowane z dietą, mogą obniżać poziom złego cholesterolu LDL, jednocześnie zwiększając poziom dobrego HDL w surowicy krwi.

Dzięki temu, że spirulina stanowi bogactwo składników odżywczych, a przy tym nie zawiera dużej ilości kalorii, z powodzeniem może stanowić składnik diety redukcyjnej, pomagając w uniknięciu niedoborów witaminowych. Alga ta często jest wykorzystywana jako składnik suplementów diety, wspomagających odchudzanie, choć trzeba mieć świadomość, że w tym zakresie przyniesie dobre efekty tylko w połączeniu z odpowiednim stylem życia.

Aktualnie badany jest wpływ spiruliny na redukcję poziomu glukozy we krwi u osób z cukrzycą. Szacuje się, że algi te mogą też z powodzeniem być stosowane w profilaktyce różnych chorób i schorzeń. Charakteryzują się bardzo bogatym składem, a więc zawierają mnóstwo cennych substancji odżywczych, które wykazują ważne działanie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Uważa się, że spirulina działa na wzmocnienie odporności, a więc pomaga uchronić przed infekcjami. Badania wykazały, że na poziomie komórkowym cyjanobakterie ułatwiają produkcję przeciwciał, zmniejszając ryzyko zachorowania na różne choroby wirusowe, np. świnkę czy odrę. Spirulina wykazuje także silne działanie przeciwutleniające, wspomaga więc walkę z wolnymi rodnikami i może być stosowana w celu przeciwdziałania procesom przedwczesnego starzenia się. Między innymi z tego względu znalazła swoje zastosowanie także w kosmetyce. Alga ta wykazuje korzystne działanie na skórę również w innych aspektach, Pomaga w walce z niedoskonałościami, a dzięki zawartości witamin i minerałów, wspomaga kompleksowe odżywienie skóry, co skutkuje poprawą jej kolorytu i ogólnej kondycji.

Wśród właściwości spiruliny wyróżniamy także:

• obniżanie ciśnienia krwi;
• zmniejszenie ryzyka powstawania zakrzepów wewnątrznaczyniowych;
• działanie przeciwzapalne;
• poprawę odporności;
• łagodzenie objawów PMS;
• oczyszczanie organizmu z toksyn;
• redukcję nieprzyjemnego zapachu z ust;
• normalizację przemian jodu w organizmie, przez co może przyczyniać się do prawidłowego działania tarczycy.

Spirulina – działanie

Skarb odżywczy, jakim jest spirulina, musiał znaleźć swoje zastosowanie w różnych aspektach medycyny naturalnej. Zobaczmy, jak spirulina działa na organizm człowieka.

Właściwości przeciwnowotworowe spiruliny

Spirulina zawiera w sobie pigmenty – zielony chlorofil oraz niebieskie fikocyjaniny, które wykazują działanie antyoksydacyjne, dzięki czemu mogą wspomóc profilaktykę przeciwnowotworową.

Badanie nad takim działaniem spiruliny przeprowadzili naukowcy z Oregon State University. Podczas tych badań chlorofil wiązał się z substancjami szkodliwymi, ułatwiając ich wydalanie z organizmu. Testy wykazały, iż przy systematycznym spożywaniu tych alg liczba guzów wątroby u osób badanych spadła o 29 do 64%, natomiast w przypadku nowotworów żołądka o 24-45%. Badacze zaznaczają jednak, że omawiany związek zapewnia ochronę tylko przed niewielkimi dawkami toksycznych substancji, które mogą przyczyniać się do rozwoju komórek rakowych. Jeżeli poziom czynników rakotwórczych jest bardzo wysoki, podawanie chlorofilu może doprowadzić do powiększenia liczby guzów nowotworowych,

Oprócz chlorofilu i fikocyjaniny spirulina zawiera także inne substancje, które wykazują działanie przeciwrodnikowe i zmniejszają ryzyko zachorowania na nowotwór, np. witaminę E czy beta-karoten.

Spirulina na odporność

Podczas badań nad spiruliną, naukowcom udało się zauważyć, że suplementacja tą substancją może wpłynąć na kondycję układu immunologicznego oraz wesprzeć organizm. Okazało się, że ta niezwykła alga wspiera pracę serca i może przyczynić się do regulacji poziomu cholesterolu w surowicy krwi. Co więcej, usprawnia trawienie i dodaje siły oraz witalności, może też poprawiać ogólną kondycję psychofizyczną. Takie działanie spiruliny zawdzięczamy zawartym w niej witaminom oraz enzymom, a także biofotonom, czyli cząsteczkom, w których alga gromadzi energię słoneczną, oddając ją do wykorzystania przez organizm.

Spirulina obniża glikemię poposiłkową

Fikocyjanina zawarta w spirulinie pełni głównie funkcję niebieskiego barwnika. Jest to jednak też substancja, hamująca enzym lipazę trzustkową oraz obniżającą glikemię poposiłkową. Dodatkowo, dzięki zawartości fenyloalaniny spirulina sprzyja hamowaniu ośrodka głodu, a zawartość glikolipidu H-b2, sprawia, że obniża poziom lipidów we krwi.

Spirulina na odchudzanie

Spirulinę bardzo często można znaleźć w składzie suplementów diety na odchudzanie. Choć nie ma potwierdzenia naukowego, dotyczącego tego, czy spirulina faktycznie pomaga walczyć z nadmierną tkanką tłuszczową, z pewnością jest to produkt pełnowartościowy o dość niskiej zawartości kalorii, a to oznacza, że warto wdrożyć go do diety redukcyjnej.

W wyższym stopniu niż efekt odchudzający, spirulina może zadziałać w zakresie zapobiegania powstawaniu niektórych chorób, związanych z otyłością. Jej korzystne działanie na profil lipidowy krwi, zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę oraz fakt, że zapobiega gwałtownym skokom glukozy po posiłku, sprawia, że warto wdrożyć spirulinę do diety, aby zredukować ryzyko rozwoju niektórych schorzeń, kojarzących się z nadmierną masą ciała.

W 1987 roku przeprowadzono badanie na szczurach, które wykazały, że suplementacja spiruliną zwiększała trzykrotnie ilość bakterii probiotycznych w przewodzie pokarmowym. Warto zwrócić uwagę na to, że odpowiednie działanie układu pokarmowego ma duże znaczenie dla regulacji masy ciała, dlatego też wdrożenie jej do suplementów na odchudzanie nie jest bezzasadne.

Spirulina jako suplement dla sportowców

O ile działanie odchudzające spiruliny nie jest jednoznaczne, to jednak z pewnością jest to produkt idealny dla sportowców. Przede wszystkim ze względu na dużą zawartość dobrze wchłanialnego białka, które zawiera wiele niezbędnych aminokwasów. Taki skład sprawia, że spirulina stanowi idealny pokarm dla osób aktywnych fizycznie, wpływając między innymi na wydolność treningową, zdrowy wzrost mięśni, jak i szybszą regenerację organizmu. Co więcej, zawarte w spirulinie witaminy i minerały dodają ciału energii i mogą wpłynąć na zwiększoną efektywność treningów.

Spirulina wspomaga koncentrację i pracę mózgu

Spirulina może też wpłynąć pozytywnie na procesy myślenia, pamięć, kreatywność i funkcje poznawcze. To działanie zawdzięczamy między innymi zawartemu w składzie spiruliny tryptofanowi, który jest prekursorem serotoniny i melaniny, odpowiadających między innymi za nastrój, umiejętność koncentracji i skupienia uwagi. Substancja ta pomaga także zmniejszyć poziom stresu i sprzyja walce z bezsennością. Zawarty w tej aldze kwas glutaminowy również wpływa na poprawę pracy mózgu, ale też sprzyja zapobieganiu niektórym chorobom neurodegeneracyjnym, takim jak choroba Alzheimera czy demencja u osób starszych.

Spirulina wspomaga oczyszczanie organizmu z metali ciężkich

Zielononiebieska alga, jaką jest spirulina, wykazuje zdolność przyciągania szkodliwych dla zdrowia metali ciężkich, takich jak rtęć, kadm, ołów czy arszenik. Dzięki temu wykazuje silne właściwości oczyszczające organizm. Warto wiedzieć, że nagromadzenie metali ciężkich w organizmie wiąże się ze znacznym pogorszeniem samopoczucia, które objawia się między innymi:

• osłabieniem;
• chronicznym zmęczeniem;
• nasileniem objawów alergicznych;
• rozwojem chorób autoimmunologicznych;
• przewlekłymi stanami zapalnymi;
• rozwojem nowotworów.

Spirulina w kosmetyce

Spirulina znalazła także szerokie zastosowanie w kosmetyce. Ze względu na zdolność tego składnika do redukcji wolnych rodników, może mieć on wpływ na zachowanie młodości i jędrności skóry. Co więcej, spirulina sprzyja produkcji czerwonych tkanek krwi, poprawiając ich dotlenienie i przyspieszając procesy odnowy oraz regeneracji komórek. Za sprawą chlorofilu spirulina wykazuje działanie odmładzające, wpływając na spowolnienie wewnętrznych procesów starzenia się organizmu. Alga ta wykazuje także zdolność stymulacji produkcji kolagenu, który ma duże znaczenie dla zachowania jędrności skóry.

Spirulina – przeciwwskazania i skutki uboczne

Wydawać się może, że spirulina to naprawdę cudowna alga, zapewniająca wiele prozdrowotnych właściwości. Pomimo jej bogatego składu, substancja ta nie jest jednak stosowana powszechnie, choć jej popularność w ostatnich czasach znacznie wzrosła. Środki, zawierające spirulinę w większości są bezpieczne w stosowaniu, choć, oczywiście, stawiając na suplementy, należy zwrócić uwagę na pełen skład danego preparatu.

Jeżeli chodzi o skutki uboczne, zaobserwowano rzadkie przypadki reakcji alergicznych na ten składnik oraz skutki uboczne, przy przyjmowaniu ilości większej niż 1 gram dziennie. Wśród zanotowanych reakcji niepożądanych, można wyróżnić:

• bóle głowy;
• zaczerwienienie twarzy;
• nadmierną potliwość;
• bóle mięśni;
• problemy z koncentracją.

Nie przeprowadzono badań, dotyczących zażywania spiruliny przez osoby poniżej 18 roku życia oraz kobiety w ciąży, dlatego nie zaleca się spożywania jej w tej grupie osób.

Spirulina – dawkowanie

U osób dorosłych zalecane dzienne spożycie spiruliny wynosi 1-4g, jednak w przypadku silnego wyczerpania i osłabienia organizmu, można zwiększyć porcję do maksymalnie 10 gramów na dobę. Pomimo tego, że spożycie nawet większych ilości algi nie stwarza większego zagrożenia dla organizmu, nie zaleca się przekraczać dawki większej, niż zalecana, gdyż może to doprowadzić do działań niepożądanych i problemów żołądkowych. Najlepiej na początku stosować jak najmniejsze dawki spiruliny, stopniowo je zwiększając.

Suplementy diety ze spiruliną – tabletki czy proszek?

Suplementy diety ze spiruliną są dość powszechnie dostępne. Bez problemu znajdziemy je w aptekach oraz sklepach z suplementami diety, czy też punktach ze zdrową żywnością. Jeżeli chodzi o postać preparatu, najczęściej możemy wybrać tabletki lub proszek. Większość osób wybiera spirulinę w tabletkach, ponieważ charakteryzuje się ona najmniej skomplikowanym sposobem spożywania, wystarczy ją popić wodą.

Spirulinę w proszku należy natomiast w wodzie rozpuścić. Istnieje jednak kilka sposobów przyrządzania takiego suplementu. Algi w proszku mogą być wykorzystywane np. jako dodatek do koktajli czy innych posiłków, takich jak mus owocowy, owsianka, zdrowe desery, a nawet potrawy wytrawne. Zaletą suplementów w proszku jest to, że część zawartych w nich wartości odżywczych wchłania się już na poziomie jamy ustnej, co sprawia, że taki preparat jest lepiej i szybciej przyswajalny.

Spirulina – cena i gdzie kupić?

Suplementy diety ze spiruliną znaleźć można w różnych miejscach, oferujących zdrową żywność lub preparaty prozdrowotne, jak również w aptekach. Koszt jednego opakowania zależy od postaci alg (kapsułki, proszek), ale też od marki, która oferuje suplement oraz od stężenia substancji aktywnej w jednej dawce i składników pomocniczych. Z pewnością uda nam się znaleźć opakowanie spiruliny, kosztujące już kilkanaście złotych, choć są też preparaty znacznie droższe.

Spirulina – podsumowanie

Spirulina to alga, nazywana czasem także superalgą ze względu na swój bogaty skład, który sprawia, że wykazuje ona szerokie właściwości prozdrowotne. To właśnie dzięki temu stała się tak popularna zarówno w diecie sportowców, jak i w kosmetyce. Niewątpliwie jest to produkt, który warto wdrożyć do diety, choćby po to, aby uzupełnić niedobory białka, niektórych witamin i minerałów. Warto zapamiętać, iż spirulina charakteryzuje się nie tylko ciekawą zawartością substancji odżywczych, ale też ich wysoką wchłanialnością. To właśnie sprawia, że może ona zastąpić wiele innych cennych produktów spożywczych, których z pewnych powodów być może nie możemy spożywać.

Ze względu na działanie korzystne dla organizmu człowieka, spirulina jest dość często wybierana w postaci suplementów diety, które można kupić w punktach ze zdrową żywnością.
Nic nie przynosi wielkiej przyjemności, gdy jest nam niewygodnie. Dlatego tym ważniejsze jest, aby aktywnie przyczyniać się do poprawy naszego ogólnego samopoczucia. Można to zrobić na wiele sposobów. Zdrowy styl życia, zrównoważona dieta i odpowiednia aktywność fizyczna są niezbędne dla dobrego samopoczucia. Ponadto ważne jest robienie wystarczających przerw na odpoczynek i ograniczenie do minimum stresu w życiu codziennym. Inną możliwością są pewne suplementy diety, które poprawiają samopoczucie. Należą do nich niektóre rodzaje alg, takie jak spirulina.